Yaşanan olaylar karşısında diken üzerinde olan turizm sektöründe yeni sezon hazırlıkları devam ederken hem olağanüstü biçimde artan vaka sayıları hem de kısa çalışma ödeneğinin bitmesiyle moraller bozuldu.
Bu yıl, geçen yılın aksine tam kapasite açılmaya hazırlanan oteller, Nisan ayında hüsrana uğradı.
Vaka artışı ve kaynak pazarlardaki yeni gelişmelerle rezervasyonlarda durağanlık yaşayan tesislerin birçoğu açılışlarını Nisan ayından Haziran ve Temmuz dönemine erteledi. Arkalarında 2020 gibi bir enkaz sezonun olduğunu da vurgulayan sektör, kısa çalışma ödeneğinin sonlanmasıyla işletmelerin borç batağına sürükleneceğini savunuyor.
Turizm sektörünün diken üstünde olduğunu belirten ve en büyük gündem maddelerinden birinin kısa çalışma ödeneği olduğunu ifade eden Ege Turizm İşletmecileri Derneği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler Mart ayına umutla girdiklerini, martın sonunda senaryoların değiştiğini belirterek şunları söyledi:
''Mart ayında restoranların açılmasıyla ve kısıtlamaların sınırlı olarak kaldırılmasıyla vaka sayılarında artışlar yaşandı. Sonrasında da restoranlara muafiyetler ve destekler geldi. Ancak turizm sektörüne destek yok. Sezona başlayacağımız Ramazan ayında da kısıtlamalar, yasaklar olacak. Ancak yasaklar kalkmış gibi kısa çalışma ödeneği son buldu. Yanlış planlamalarla, Mart ayındaki birden olumsuza döndü. Vaka sayısı rekor kırdı ve dünyada en çok vaka görülen ülkelerde ilk sıralara Türkiye yerleşti. Bu turizmdeki pozitif tabloyu da tersine döndürdü. Mart sonunda rezervasyon akışı da geriye döndü. Önümüzü görememeye başladık.''
Nisan ve Mayıs aylarında otellerini açmayı planladıklarını ancak evdeki hesabın çarşıya uymadığını belirten İşler şöyle devam etti:
''Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilim, Avrupa ülkelerinin pandemi dolayısıyla seyahat izinlerinde renk uygulamalarına geçecek olması da rezervasyonları yavaşlattı. Türkiye’nin aşılamada da ağır gidiyor olması iyi giden rezervasyonları durdurdu. Açılışlar da Haziran ve Temmuz aylarına kaydırıldı.''
Pandemide sektörün aldığı en büyük desteğin kısa çalışma ödeneği olduğunu vurgulayan Güney Ege Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (GETOB) Başkanı Bülent Bülbüloğlu ise yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
''Turizmde maliyetlerin yüzde 40’ı personel giderleri. En değerli varlığımız da çalışanlarımız. Sektörde herşey yoluna girmiş değil. Olumlu tablo bir ayda tersine döndü. Aşılamanın geç olması, kaynak pazarlarımızda da yaşanan gelişmelerle gördük ki öngörülerimiz tutmadı. Nisanda başlar demiştik Mayısa kaydı belki o da kayacak. Nisan ve Haziran arası sıkıntılı günler devam edecek gibi görünüyor. Bu sefer özellikle 2020’nin de yükü omzumuzda. Borçlanmıştık, daha da borçlanırsak sektör batacak duruma gelir. Kalifiye elemanı elde tutmak kolay değil. Bu sebeple kısa çalışma ödeneğinin uzatılmasını talep ediyoruz.''
İçeride ve dışarıda turizm sektörü rakamları bu kadar negatif görünürken turizme sağlanacak desteklerin devamının hayati önem taşıdığna vurgu yapan Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin sektöre verilen desteklerin yılsonuna kadar devam etmesinin bu yıl için sektöre en büyük katkı olacağını belirtti. Nakit problemi yaşayan ve boş kalan işletmelerin çalışanlarını ücretsiz izine göndermek zorunda kalacağına dikkat çeken Eresin her zaman ısrarla belirttikleri gibi önceliklerinin insan sağlığı olduğunu kaydeden eresin önemli olan bir diğer konunun da sektörün yetişmiş insan kaynağını koruyabilmek olduğunu söyledi.
Şu ana kadar, otellerden kendilerine sezon içinde hizmet vermeme gibi bir bilgi ulaşmadığını vurgulayan Tatilsepeti.com Genel müdürü Koray Küçükyılmaz ise şu açıklamalarda bulundu:
''Sezon için tüm otellere rezervasyon alıyoruz. 2020’de otellerin yaklaşık yarısı açılmıştı. Bu sezon için ise, bütün otellerin sezon içinde açılacağını öngörüyoruz. Oteller, sezon açılışlarını Nisan ayı içinde yapacak şekilde planlamıştı; ancak yurt dışından misafir gelişlerinde yaşanan belirsizlikler, bazı otel açılışlarının ertelenmesine neden oldu. Ortalamaya bakıldığında, otel açılışları mayıs içinde gerçekleşecek.''
Bu yıl, geçen yılın aksine tam kapasite açılmaya hazırlanan oteller, Nisan ayında hüsrana uğradı.
Vaka artışı ve kaynak pazarlardaki yeni gelişmelerle rezervasyonlarda durağanlık yaşayan tesislerin birçoğu açılışlarını Nisan ayından Haziran ve Temmuz dönemine erteledi. Arkalarında 2020 gibi bir enkaz sezonun olduğunu da vurgulayan sektör, kısa çalışma ödeneğinin sonlanmasıyla işletmelerin borç batağına sürükleneceğini savunuyor.
Turizm sektörünün diken üstünde olduğunu belirten ve en büyük gündem maddelerinden birinin kısa çalışma ödeneği olduğunu ifade eden Ege Turizm İşletmecileri Derneği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler Mart ayına umutla girdiklerini, martın sonunda senaryoların değiştiğini belirterek şunları söyledi:
''Mart ayında restoranların açılmasıyla ve kısıtlamaların sınırlı olarak kaldırılmasıyla vaka sayılarında artışlar yaşandı. Sonrasında da restoranlara muafiyetler ve destekler geldi. Ancak turizm sektörüne destek yok. Sezona başlayacağımız Ramazan ayında da kısıtlamalar, yasaklar olacak. Ancak yasaklar kalkmış gibi kısa çalışma ödeneği son buldu. Yanlış planlamalarla, Mart ayındaki birden olumsuza döndü. Vaka sayısı rekor kırdı ve dünyada en çok vaka görülen ülkelerde ilk sıralara Türkiye yerleşti. Bu turizmdeki pozitif tabloyu da tersine döndürdü. Mart sonunda rezervasyon akışı da geriye döndü. Önümüzü görememeye başladık.''
Nisan ve Mayıs aylarında otellerini açmayı planladıklarını ancak evdeki hesabın çarşıya uymadığını belirten İşler şöyle devam etti:
''Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilim, Avrupa ülkelerinin pandemi dolayısıyla seyahat izinlerinde renk uygulamalarına geçecek olması da rezervasyonları yavaşlattı. Türkiye’nin aşılamada da ağır gidiyor olması iyi giden rezervasyonları durdurdu. Açılışlar da Haziran ve Temmuz aylarına kaydırıldı.''
Pandemide sektörün aldığı en büyük desteğin kısa çalışma ödeneği olduğunu vurgulayan Güney Ege Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (GETOB) Başkanı Bülent Bülbüloğlu ise yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
''Turizmde maliyetlerin yüzde 40’ı personel giderleri. En değerli varlığımız da çalışanlarımız. Sektörde herşey yoluna girmiş değil. Olumlu tablo bir ayda tersine döndü. Aşılamanın geç olması, kaynak pazarlarımızda da yaşanan gelişmelerle gördük ki öngörülerimiz tutmadı. Nisanda başlar demiştik Mayısa kaydı belki o da kayacak. Nisan ve Haziran arası sıkıntılı günler devam edecek gibi görünüyor. Bu sefer özellikle 2020’nin de yükü omzumuzda. Borçlanmıştık, daha da borçlanırsak sektör batacak duruma gelir. Kalifiye elemanı elde tutmak kolay değil. Bu sebeple kısa çalışma ödeneğinin uzatılmasını talep ediyoruz.''
İçeride ve dışarıda turizm sektörü rakamları bu kadar negatif görünürken turizme sağlanacak desteklerin devamının hayati önem taşıdığna vurgu yapan Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin sektöre verilen desteklerin yılsonuna kadar devam etmesinin bu yıl için sektöre en büyük katkı olacağını belirtti. Nakit problemi yaşayan ve boş kalan işletmelerin çalışanlarını ücretsiz izine göndermek zorunda kalacağına dikkat çeken Eresin her zaman ısrarla belirttikleri gibi önceliklerinin insan sağlığı olduğunu kaydeden eresin önemli olan bir diğer konunun da sektörün yetişmiş insan kaynağını koruyabilmek olduğunu söyledi.
Şu ana kadar, otellerden kendilerine sezon içinde hizmet vermeme gibi bir bilgi ulaşmadığını vurgulayan Tatilsepeti.com Genel müdürü Koray Küçükyılmaz ise şu açıklamalarda bulundu:
''Sezon için tüm otellere rezervasyon alıyoruz. 2020’de otellerin yaklaşık yarısı açılmıştı. Bu sezon için ise, bütün otellerin sezon içinde açılacağını öngörüyoruz. Oteller, sezon açılışlarını Nisan ayı içinde yapacak şekilde planlamıştı; ancak yurt dışından misafir gelişlerinde yaşanan belirsizlikler, bazı otel açılışlarının ertelenmesine neden oldu. Ortalamaya bakıldığında, otel açılışları mayıs içinde gerçekleşecek.''
